Domein Heelal

Module Gravitatie

Begrippenlijst
  • Newtons model voor universele gravitatie: Dit model beschrijft de gravitatiekracht tussen twee massa's en wordt vooral gebruikt voor berekeningen over lange afstanden, zoals tussen hemellichamen. Op de aardbodem is dit model minder geschikt vanwege lokale gravitatieverschillen, zoals de invloed van gebergtes.
  • Gravitatieconstante 'G': De gravitatieconstante G is de evenredigheidsconstante in de wet van de universele gravitatie. De waarde en eenheid van G zijn te vinden in binastabel 7.
  • Planeetbaan: De gravitatiekracht houdt planeten in hun baan rond een ster. In deze context wordt de gravitatiekracht gelijkgesteld aan de middelpuntzoekende kracht die nodig is om een planeet in zijn baan te houden.

Module Gravitatie Energie

Begrippenlijst
  • Gravitatie energie: De potentiële energie die een object bezit vanwege zijn positie in een gravitatieveld. Deze energie is afhankelijk van de massa van het object, de massa van een ander lichaam zoals een planeet of ster, en de afstand tussen hen.
  • Ontsnappingssnelheid: De minimale snelheid die een object nodig heeft om te kunnen ontsnappen aan het gravitatieveld van een hemellichaam zonder verdere voortstuwing. Deze snelheid kan afgeleid worden uit de balans tussen kinetische energie en gravitatie energie.
  • Zwart gat: Een hemellichaam met een dermate sterke gravitatiekracht dat zelfs licht er niet aan kan ontsnappen. De ontsnappingssnelheid bij een zwart gat is groter dan de lichtsnelheid.

Module elektromagnetische straling

Begrippenlijst
  • Elektromagnetische golf: golven die veranderingen in het elektrisch- en magnetisch veld doorgeven en zichzelf kunnen voortplanten zonder medium. Bijvoorbeeld licht.
  • Golflengte (λ): de afstand tussen twee opeenvolgende pieken of dalen in een golf.
  • Frequentie (f): het aantal golven dat per seconde passeert, uitgedrukt in Hertz (Hz).
  • Lichtsnelheid (c): de snelheid waarmee licht zich voortplant. Een constante van ongeveer 2,997 10 m/s in een vacuüm.
Soorten straling
Soort straling Frequentiebereik (Hz) Voorbeelden/gebruik
Gammastraling Medische beeldvorming, kernreacties
Röntgenstraling Medische scans, beveiligingsscans
Ultraviolet licht Zon, sterilisatie, vitamine D productie
Zichtbaar licht Menselijk zicht, fotografie, regenboog
Infrarood licht Warmtebeeldcamera's, afstandsbedieningen, nachtkijkers
Microgolven Magnetrons, radartechnologie, WiFi
Radiogolven Radio- en tv-uitzendingen, mobiele telefoons, MRI-scans